Kamp Westerbork
25 april 2010
Jeanet
Matteo en ik zijn er naartoe gelopen met Nomy, en dat was een wandeltocht van ongeveer 5 kilometer. Theo (met Remco), Kathleen, Pa en tante Annelies zijn er met de fiets naartoe gegaan. Bij de ingang van het kamp zijn we elkaar tegen gekomen.
Voor de ingang van het park staat de woning van de kamp commandant. Deze is nu nog in de originele staat, en bevind zich dus net buiten het kamp. Het huis is tot 2008 bewoond geweest, maar verkeerd in zeer slechte staat.
De woning is een officieel rijksmonument. Vanwege de grote herinnerings waarde is het pand van internationaal cultuurhistorisch belang.
Er staat ter bescherming een groot hek om het huis heen, en op dat hek zitten grote doeken met foto's die informatie geven over het huis. Hieronder twee foto's van de bouw van dit huis, en de inrichting.
Het is eigenlijk wel bijzonder dat dit huis nog in bijna oorspronkelijke staat is, terwijl er van de barakken op het kamp weinig meer over is.
Het kamp geeft een goede indruk van wat zich er allemaal heeft afgespeeld. Op plekken waar gebouwen hebben gestaan, liggen nu driehoekige stenen, met uitleg wat voor gebouw er heeft gestaan. Wat heel veel indruk op mij heeft gemaakt zijn de uitvergrootte briefkaarten die in een rij langs het pad staan, met persoonlijke teksten van joodse " kamp bewoners" . Als je dan leest, hoeveel hoop de mensen hadden op een goede afloop, dan weet je hoe ze niets wetend in dat kamp hebben gezeten. Echt vreselijk.
Het kamp moest zoveel mogelijk functioneren als een normaal dorp. Wie een baantje had kon van dubbel geluk spreken, want iedereen wist, dat als je niets om handen had...je als eerste werd uitgekozen om op transport te worden gezet.
Ondanks dat de vooruitzichten van de gevangenen heel somber waren, was er in het kamp alles aan gedaan om het niet op de laatste halte naar de dood te laten lijken, al werd het kampleven beheerst door de wekelijkse transporten.
93 Treinen vertrokken vanuit kamp Westerbork richting de kampen in Oost-Europa. Op 15 en 16 juli 1942 werden de eerste gevangenen gedeporteerd. 2030 Joden, onder wie een aantal weeskinderen, vormden het begin van een lange rij slachtoffers. In de eerste maanden vertrok de trein twee keer per week: op maandag en vrijdag. In 1943 werd dinsdag de dag van het transport. Voorafgaand aan elk transport werden de gevangenen geselecteerd die mee moesten.
De kampbewoners leefden van 'dinsdag tot dinsdag', van transport tot transport. Dat duurde tot 13 september 1944. Toen vertrok de laatste trein met 279 personen naar Bergen-Belsen. Daaronder waren 77 kinderen die op hun onderduikadressen gepakt waren. De meeste treinen reden naar Auschwitz. Andere transporten gingen naar Sobibor, Theresienstadt en Bergen-Belsen. Een veel kleiner aantal ging naar de kampen Buchenwald en Ravensbrück. In totaal keerden slechts 5.000 mensen terug.
Vanuit het kamp Westerbork werden 107.000 mensen gedeporteerd. Van hen keerden 102.000 niet terug. Op initiatief van een aantal oud-gevangenen zijn op de voormalige appelplaats 102.000 stenen geplaatst.
Voor ieder mens een steen: groot, klein, jong, oud, man, vrouw....
De stenen zijn op een gelijkmatige manier geplaatst binnen de kaart van Nederland.Als je op het kamp loopt, zie je er geen vorm van Nederland in, maar toen we het op "google earth" opzochten, was het goed te zien (onderstaande foto hiervan heb ik op internet gevonden). De meeste Nederlandse gemeenten hadden voor de oorlog Joodse inwoners, waardoor de vervolging van de Joden dan ook de gehele samenleving aanging. Op de kop van de stenen is een davidster aangebracht.
Nogmaals...het bezoek aan Kamp Westerbork heeft op mij veel indruk gemaakt. Normaal sta je hier niet zo bij stil, maar met een bezoek aan dit kamp wordt je even goed met je neus op de feiten gedrukt.